چگونه تور لیدر شویم | استخدام + درآمد

اگر عاشق سفر کردن هستید و توانایی بالایی در هدایت یک تور و مدیریت مسافران آن دارید، شاید بتوانید به یک تور لیدر حرفه‌ای تبدیل شوید. تور لیدری، شغلی هیجان‌انگیز و البته سخت است که با قرار دادن شما در موقعیت‌های گاهی غیرقابل پیش‌بینی، توانایی شما را در مدیریت شرایط و ایجاد آرامش و خاطره‌خوش به چالش می‌کشد. اگر به این شغل علاقه دارید و به دنبال پاسخ به این سوال هستید که چگونه تور لیدر شویم، این مطلب برای شما نوشته شده است. کارشناسان ما در «موسسه آوای طبیعت گلستان» با تهیه راهنمای کاملی از مراحل تور لیدر شدن، درآمد تور لیدر در ایران، مراحل دریافت کارت تور لیدری، استخدام تور لیدر و غیره، شما را با وظایف تور لیدرها و آینده شغلی آن در ایران آشنا خواهند کرد.

تور لیدر چیست؟

تور لیدر، راهنمای گردشگری یا راهنمای تور، اسامی هستند که بارها از زبان فعالان صنعت گردشگری یا مردم عادی شنیده‌اید؛ نکته‌ای که باید توجه کنید این است که اغلب ما تور لیدر به انگلیسی (Tour Leader) و راهنمای تور (Tour Guide) را معادل یکدیگر می‌دانیم و تصور می‌کنیم هر دو این اسامی یک نفر هستند، در صورتی که تور لیدر و راهنمای تور وظایف متفاوتی دارند.
بر اساس تعریف فدراسیون جهانی راهنمایان گردشگری (WFTGA)، راهنمای تور فردی است که بازدیدکنندگان را هدایت و راهنمایی می‌کند و به تفسیر میراث فرهنگی و طبیعی مکان مورد بازدید می‌پردازد.

اما تور لیدر فردی است که پس از سال‌ها تجربه راهنمای تور، به دانش و توانایی کافی برای برنامه‌ریزی و مدیریت، هماهنگی خدمات تور و هدایت سفرها رسیده است و وظایف گسترده‌تری نسبت به یک راهنمای تور دارد. در هر دو صورت، لازمه فعالیت به‌عنوان راهنمای تور یا تور لیدر، داشتن کارت تور لیدری معتبر از وزارت میراث فرهنگی و گردشگری است. فعالیت بدون کارت تور لیدری غیرقانونی است و در صورت بروز هرگونه مشکل، مسئولیت جبران خسارت بر عهده فرد خواهد بود.

ویژگی‌های تور لیدر حرفه‌ای

یکی از مهم‌ترین فاکتورهای موفقیت تورهای گردشگری، وجود تور لیدر یا راهنمای تور حرفه‌ای و باتجربه است. یک راهنمای خوب، نه‌تنها می‌تواند خاطرات خوشی را برای مسافران رقم بزند، بلکه آن‌ها را ترغیب می‌کند تا دوباره این خاطرات را با همان آژانس یا با همان تور لیدر تکرار کنند. این در حالی است که یک راهنمای غیرحرفه‌ای می‌تواند آسیب‌ها و ضررهای جبران‌ناپذیری به مسافران و آژانس مسافرتی وارد کند.

اما ویژگی‌های یک راهنمای تور حرفه‌ای چیست؟
● صبور بودن
● مشتاق بودن
● خوش اخلاق و شوخ طبع بودن
● مهارت ارتباط برقرار کردن با مسافران
● توانایی واکنش به‌موقع در مواقع بحرانی
● توانایی مدیریت و هدایت مسافران در سفر
● داشتن دانش و اطلاعات کافی در مورد مقصد

وظایف تور لیدر

بر اساس تعاریف راهنمای تور و تور لیدر، می‌دانیم که هر یک از آن‌ها دارای وظایف و مسئولیت‌ها متفاوتی هستند. برخی از وظایف راهنمای تور عبارتند از:
● هدایت مسافران در تور
● اطمینان از انجام درست برنامه تور
● انتقال اطلاعات و آگاهی در مورد جاذبه‌ها و ویژگی‌های مقصد
● آشنا کردن گردشگران با آداب و رسوم و فرهنگ مقصد
اما وظایف تور لیدر چیست؟
● سازماندهی تورهای گردشگری
● ارائه برنامه روزانه به راهنمای تور و گردشگر
● آشنایی با نحوه بودجه‌بندی و استفاده بهینه از بودجه سفر
● برنامه‌ریزی برنامه‌های سفر متناسب آب‌وهوا و ویژگی‌های مقصد
● مدیریت و هماهنگی کلی سفر مانند وسیله نقلیه، رزرو هتل و رستوران‌ها

درآمد تور لیدر در ایران

در کنار علاقه و اشتیاق، درآمد یک شغل نیز عاملی است که باعث افزایش انگیزه در افراد می‌شود. هرساله حداقل درآمد تور لیدر در ایران بر اساس نرخنامه جامعه انجمن‌های حرفه‌ای راهنمایان گردشگری سراسر کشور تعیین می‌شود. طبق آخرین نرخنامه انجمن راهنمایان در سال ۱۴۰۱، حداقل درآمد و حقوق راهنمایان تور فرهنگی و طبیعت گردی در تورهای داخلی و خارجی به شرح زیر است:

حقوق تور لیدر فرهنگی

● دارندگان کارت تور لیدر فارسی: روزانه حداقل ۷۹۰ هزار تومان
● دارندگان کارت تور لیدری بین المللی در تورهای ورودی فرهنگی: روزانه بین ۹۹۰ هزار تا یک میلیون و ۴۸۵ هزار تومان
● راهنمایان فرهنگی تورهای خروجی: روزانه بین یک میلیون و ۳۵۰ هزار تومان (۴۵ یورو برای کشورهای همسایه) تا دو میلیون و ۴۰۰ هزار تومان (۸۰ یورو برای سایر کشورها) *
*توجه داشته باشید که نرخ یورو در زمان اعلام نرخنامه، با زمان انتشار این مطلب متفاوت بوده است.

حقوق تور لیدر طبیعت گردی

● دارندگان کارت تور لیدری فارسی: روزانه حداقل ۷۹۰ هزار تومان
● راهنمایان طبیعت گردی در تورهای کوهنوردی و دامنه‌نوردی با درجه سختی ۳ و کمتر: روزانه یک میلیون و ۲۴۰ هزار تومان
● راهنمایان طبیعت گردی در تورهای با درجه سختی ۴ و ۵: روزانه یک میلیون و ۹۸۰ هزار تومان
با این حال باید در نظر بگیرید که درآمد برخی از راهنمایان در بازار کار از حداقل مبالغ اعلام‌شده، بیشتر یا کمتر خواهد بود.

استخدام تور لیدر و شرایط آن

کافی است تا عبارت «استخدام تور لیدر» را در گوگل جستجو کنید تا با انبوهی از آگهی‌های استخدام تور لیدر خانم یا آقا در وب‌سایت‌های آنلاین کاریابی روبه‌رو شوید. وجود تور لیدر و راهنمای تور در تورهای داخلی و خارجی آژانس‌های مسافرتی، یک مزیت مهم برای مسافرانی است که می‌خواهند پکیج تور خریداری کنند؛ به همین دلیل، داشتن کارت تور لیدری فارسی یا کارت تور لیدری بین‌المللی با تسلط بر زبان‌های خارجی مانند انگلیسی، فرانسوی و غیره به همراه تجربه‌ای که در طول سال‌ها راهنمایی تور کسب کرده‌اید، فرصت‌های شغلی متعددی را پیش رویتان قرار می‌دهد. پیش از این به درآمد تور لیدر اشاره کردیم. اما باید بدانید هنگام استخدام به عنوان تور لیدر در آژانس‌های مسافرتی، حقوق تور لیدر یا راهنمای تور به‌صورت توافقی میان آژانس و متقاضی و بر اساس توانایی و تجربه فرد، میزان سختی تورها و فاکتورهایی از این قبیل تعیین می‌شود.

برای تور لیدر شدن چه رشته‌ای باید خواند؟

یکی از سوالات پرتکرار کسانی که می‌خواهند تور لیدر شوند این است که برای تو لیدر شدن چه رشته‌ای باید خواند؟ آیا با خواندن رشته دانشگاهی گردشگری می‌توان کارت تور لیدری گرفت؟
در پاسخ به این سوالات باید بگوییم که متداول‌ترین راه تور لیدر شدن و دریافت کارت تور لیدری، شرکت در دوره‌های تور لیدری میراث فرهنگی و قبولی در آزمون‌های داخلی و آزمون جامع این دوره‌ها است. فراگیران با حداقل مدرک لیسانس در هر رشته‌ای می‌توانند در این دوره‌ها شرکت و پس از دریافت گواهینامه پایان دوره خود، برای کارت تور لیدری اقدام کنند. به یاد داشته باشید فراگیران دارای مدرک دیپلم یا فوق دیپلم در صورت اثبات تسلط به زبانی غیر از زبان انگلیسی (ویژه متقاضیان دوره تور لیدری فرهنگی) یا داشتن تخصص خاص (ویژه متقاضیان دوره تور لیدر طبیعت گردی) می‌توانند در کمیسیون فنی معاونت گردشگری شرکت کرده و در صورت موافقت، در دوره موردنظر ثبت نام کنند.

«موسسه آوای طبیعت گلستان» یکی از موسساتی است که دوره‌های مختلف تور لیدری از جمله «راهنمایان طبیعت گردی»، «راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی» و «راهنمایان محلی» را برگزار می‌کند. برای اطلاع بیشتر از جزئیات این دوره‌ها، می‌توانید روی عنوان هر کدام از این دوره‌ها کلیک کنید. اما خبر خوب برای فارق‌التحصیلان رشته مدیریت جهانگردی یا مدیریت گردشگری (در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد) اینکه برای دریافت کارت تور لیدر فرهنگی نیازی به گذراندن «دوره راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی» ندارند. این افراد تنها پس از تشکیل پرونده در یک موسسه آموزشی، برای شرکت در آزمون جامع به اداره کل استان معرفی می‌شوند.

دوره‌های تور لیدری وزارت میراث فرهنگی

همانطور که گفتیم متداول‌ترین راه دریافت کارت تور لیدری، شرکت در دوره‌های تور لیدری مصوب وزارت میراث فرهنگی و گردشگری است. این دوره‌ها که به طور کلی به سه دوره اصلی «دوره راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی»، «دوره راهنمایان طبیعت گردی» و «دوره راهنمای محلی» تقسیم می‌شود، به آموزش و تربیت تخصصی فراگیران در زمینه‌های مختلفی مانند راهنمای تور تاریخی و فرهنگی یا راهنمای تور طبیعت گردی می‌پردازد.

برای اتمام موفقیت‌آمیز دوره تور لیدری و دریافت گواهینامه پایان دوره، باید در آزمون‌های داخلی و آزمون جامع دوره شرکت کنید و با در دست داشتن گواهینامه پایان دوره، گواهی مدرک تحصیلی و مدارک شناسایی برای اخذ کارت تور لیدری اقدام کنید. فراموش نکنید که برای فعالیت قانونی به‌عنوان راهنمای تور، داشتن کارت تور لیدری مورد تایید وزارت میراث فرهنگی و گردشگری کشور الزامی است و برگزاری تور بدون کارت تور لیدری، تخلف محسوب می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع دوره تور لیدری در «موسسه آوای طبیعت گلستان» به صفحه «دوره تور لیدری» مراجعه کنید.

مراحل دریافت کارت تور لیدری

شرکت در دوره‌های تور لیدری میراث فرهنگی و قبولی در این دوره‌ها، تنها یکی از مراحل برای دریافت کارت تور لیدری به حساب می‌آید. مراحل گرفتن کارت تور لیدری اگرچه پروسه پیچیده‌ای نیست، اما ملزم به تشکیل پرونده در اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان و طی کردن مراحل قانونی است.

بر اساس اطلاعیه وب‌سایت انجمن صنفی راهنمایان گردشگری، مراحل دریافت کارت تور لیدری به ترتیب زیر است:
۱. شرکت در دوره‌های آموزشی تور لیدری
۲. دریافت گواهینامه پایان دوره
۳. مراجعه به اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان
۵. استعلام سوء پیشینه و آزمایش‌عدم اعتیاد
۶. ثبت نام در سامانه صدور کارت راهنمای گردشگری
برای اطلاع از جزئیات دریافت کارت تور لیدری، به مطلب «چگونه کارت تورلیدری بگیریم؟» مراجعه کنید.

آینده شغلی تور لیدری

اگر می‌خواهید بدانید که به عنوان یک تور لیدر چه آینده شغلی در انتظار شماست، باید بدانید که این موضوع به تلاش و پشتکار شما بستگی دارد؛ البته وضعیت مساعد گردشگری داخلی و خارجی نیز در این زمینه بی‌تاثیر نیست. اما به صورت کلی، می‌توان گفت که بازار کار تور لیدر فرهنگی در ایران و خارج از ایران به نسبت خوب است. راهنمایان فرهنگی-تاریخی می‌توانند در کنار شناخت بیشتر میراث فرهنگی و تاریخی مقاصد ایران، با تورهای خارجی به مقاصد بین‌المللی سفر کنند و از طریق راهنمایی مسافران و آشنایی آن‌ها با جاذبه‌های مقصد خارجی، چندین برابر راهنمایان تورهای ایرانگردی کسب درآمد کنند.

بازار کار برای راهنمای تور طبیعت گردی نیز به میزان توانایی فرد و دانش و تخصص او در مورد مقاصد بستگی دارد. این افراد با کسب تخصص در زمینه حیات وحش، کوهنوردی یا زمین‌شناسی، می‌توانند در تورهای طبیعت گردی ویژه با درآمد قابل‌توجهی فعالیت کنند. به هر حال، باید بدانید که هر چه حرفه‌ای‌تر در این حوزه عمل کنید و هرچه تخصص بیشتری داشته باشید، آینده بهتری در انتظار شما خواهد بود.

آوای طبیعت گلستان

سوالات متداول:

آیا بازار کار راهنمای تور طبیعت گردی خوب است؟

بازار کار برای راهنمای تور طبیعت گردی نیز به میزان توانایی فرد و دانش و تخصص او در مورد مقاصد بستگی دارد. این افراد با کسب تخصص در زمینه حیات وحش، کوهنوردی یا زمین‌شناسی، می‌توانند در تورهای طبیعت گردی ویژه با درآمد قابل‌توجهی فعالیت کنند.

مناسب ترین و متداول ترین راه برای دریافت کارت تورلیدری چیست؟

متداول‌ترین راه دریافت کارت تور لیدری، شرکت در دوره‌های تور لیدری مصوب وزارت میراث فرهنگی و گردشگری است. این دوره‌ها که به طور کلی به سه دوره اصلی «دوره راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی»، «دوره راهنمایان طبیعت گردی» و «دوره راهنمای محلی» تقسیم می‌شود